Ի՞նչ է վեհանձնությունը
\
Սբ. Պաիսիոս Աթոսացի
– Գե՛րոնդա, Մեծ Պահքի ժամանակ ինչի՞ն ավելի շատ ուշադրություն դարձնենք:
– Վեհանձնությանը, հոգևոր վեհանձնությանը:
– Գե՛րոնդա, բայց չէ՞ որ Մեծ Պահքն ավելի շատ ապաշխարության շրջան է:
– Վեհանձնությու՛ն, վեհանձնությու՛ն, որպեսզի կապ հաստատեք Քրիստոսի հետ, այլապես առաջընթաց չի արձանագրվի: Եթե իմանայիք, թե վեհանձնությունն ի՛նչ է տալիս, ապա զօր ու գիշեր դրան հետամուտ կլինեիք, մինչև իսկ չէիք քնի: Եթե մարդ հոգևոր վեհանձնությունը վերլուծի, ապա Աստծո` այնտեղ թաքնված մեծությունը կտեսնի:
– Գե՛րոնդա, կոնկրետ ի՞նչ է վեհանձնությունը:
– Հոգևոր վեհանձնությունը հոգևոր բարձրությունն է, զոհողությունը: Վեհանձն հոգին միայն ինքն իրենից պահանջներ ունի և ոչ թե ուրիշներից. հանուն այլոց զոհաբերվում է` վարձատրություն չսպասելով: Վեհանձն հոգին իր տվածը մոռանում է, բայց իրեն տրված նույնիսկ ամենաչնչին բանը` հիշում: Նա ունի պատվասիրություն, խոնարհություն, պարզություն, անշահախնդրություն, պատվականություն …ամեն ինչ: Ամենամեծ ուրախությունն ու հոգևոր ցնծությունն ունի:
Հոգևոր վեհանձնությունն Աստծո Շնորհն ունի: Ինչպե՞ս ասեմ…դա աստվածային մի հատկություն է: Որտեղ վեհանձնություն կա, այնտեղ անաղմուկ է, առանց գովազդի: Այս իսկ պատճառով Քրիստոսն այնտեղ է հանգչում, և այնտեղ Նրա օրհնությունն է առկա:
Ինչպե՞ս ձեռք բերել վեհանձնությունը
– Գե՛րոնդա, վեհանձնություն ինչպե՞ս ձեռք բերեմ:
-Խոնարհաբար, մաքուր պատվասիրությամբ շարժվիր ու միշտ զոհողություն արա. հոգևոր զգայունությունը զարգացրու, ուրիշի պատճառած անհանգստությունը հանդարտ տար և ուրախ եղիր, որ ոչ թե դու ես անհանգստություն պատճառում, այլ ուրիշները` քեզ: Որովհետև ոմանց հոգը չէ, որ իրենք նեղություն են պատճառում, կարևորը` որ իրենց չպատճառեն: Ոմանք չեն ուզում ոչ ուրիշներին տհաճություն պատճառել, ոչ էլ` ուրիշներն իրենց, իսկ մարդ էլ կա, որ ասում է. «Ես զգայուն եմ, չեմ կարող անգամ մի նկատողություն հանդուրժել». սակայն ինքը ուրշներին նկատողություն անում է: Դա ի՞նչ զգայունություն է: Զտված զգայունությունն է, որ վեհանձնություն ունի:
– Գե՛րոնդա, եթե մեկը թերություններ ունի, սակայն ջանում է վեհանձնություն ձեռք բերել, արդյոք օգուտ կքաղի՞ դրանից:
– Վեհանձնությունը թերությունները կարտաքսի:
– Գե՛րոնդա, հոգևոր ազատությունը կրքերից ձերբազատու՞մն է:
– Հոգևոր ազատությունը վեհանձնությունն է, որի մասին ասում եմ, որ պետք է ունենաք այն: Իսկ վեհանձնություն ունենալու համար մարդու ներսում ցածր կրքեր, ճղճիմություն չպետք է լինեն. ճղճիմությունների մեջ Աստված չկա, որովհետև Նա ի բնե բարի է:
-Գե՛րոնդա, նեղությունը սիրելու համար կրկին պետք է վեհանձնություն ձեռք բերելու ուղղությա՞մբ աշխատեմ:
-Ա՜խ, դեռ չեք հասկացել, թե ի՜նչ է վեհանձնությունը: Վեհանձնությունն իր մեջ քաջություն էլ ունի, որովհետև [հոգևոր] սիրտն այդ ժամանակ է աշխատում: Որպեսզի հասկանաք, թե ի՛նչ է վեհանձնությունը, Քրիստոսի մասին խորհեցեք: Իր համար Նա ի՞նչ պահեց: Ոչի՛նչ: Նա ամեն բան բաշխեց: Զոհաբերվեց ու բոլորիս համար անընդհատ զոհաբերվում է: Քրիստոսն Իր սերն է մեզ տալիս, մեր մեղքերն է ներում: Իսկ մենք, ընդհակառակը, ուզում ենք սեր հավաքել: Մտածեք նաև թե բարի ծնողներն ի՛նչ են անում. իրենց զավակների համար շարունակ զոհաբերվում են, չնայած որ երեխաներն իրենց կարող են և աքացի տալ: Եթե անգամ իմանան, թե իրենց ի՛նչ է սպասում, կրկին զոհողություն կանեն: Նույն բանն են անում նաև կենդանիներն ու թռչունները: Ծիծեռնակը հոգ է տանում իր ձագերին, և երբ մեծանան, նրանք էլ իրենց ձագերի համար կհոգան. Աստծո վեհանձն սերը նրանց այդպես է ստեղծել:
Թարգմանությունը հունարենից` հայր Հերոնիմոս Մայիլյանի:
Աղբյուր. Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου Λόγοι, τόμος Ε΄, Πάθη και αρετές, εκδ. Ιερόν Ησυχαστήριον «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος» Σουρωτή Θεσσαλονίκης 2007.
©Հայերեն թարգմանությունը կատարվել է Ծեր Պաիսիոսի հոգևոր ժառանգության իրավատեր սբ. Հովհաննես Աստվածաբան վանքի հատուկ օրհնությամբ ու թույլտվությամբ` բացառապես www.orthodoxkyanq.org կայքում հրապարակելու նպատակով: Սույն թարգմանության որևէ վերարտադրություն` բացի www.orthodoxkyanq.org կայքին հղում տալուց, խստիվ արգելվում է: